ОРАЙДА

Карачаевское сказание

Бу хапар бурундан келгенди. Бир джолда Учкуланны ёзенине дуния джыйылгъанды да, эм кючлю адан къайсы болгъанын билир ючюн, гёджеблени джыгъышдыргъандыла. Кёб кюрешгендиле. Джыйылгъанланы барын да Огъары Тебер- диден келген Хасан деб джаш хорлагъанды. Узун бойлу, джигит, арый-тала билмеген, къаракъаш, къаракёз. Сора алайда джыйылгъанланы арасындан бетинде ауу бла бир субай адам джыгъышыргъа разылыгъын билдиргенди. Ол таукел адамгъа огъай демегендиле да, тебердичи гёджеп бла джыгъышдыргъа эркинлик бергендиле. Экиси да, арагъа чыгъыб, бири бирине бой бермей, кёб кюрешгендиле. Ахырында бетинде ауу болгъан, сермеб алыб, тебердичи гётджебни джерге салгъанды.

- Ай, медет, мен джашагъанлы бюгюнча кёлюм сынмагъан эди, атынгы бир айт, бетенги да бир кёргюз, еле тебресем, саннга табыныб ёлюрме, - дегенди джыгъылгъан джаш.

- Аперим! Машалла! - деб ёзен бирден къозгъалгъанды. Джыйылгъанла ичинден бир джаш уа, чабыб барыб бир хора байталгъа миниб, бетинден ауун сермеб алыб, башында беркюн тешсе, кюн таякъча бир сейир къыз - Орайда! Джыгъылгъан гёджеб, орайдагъа эси кетиб, алайда бир аламат джыр этди.

Къыз да онгсуннган болур эди, къатында тебджилдеб тургъан хазыр хора байталгъа миниб кетмегенди.

- Ёзен ишни сыртха чыгъармайкъ. Бу эки сейир сабий бир-бирлери ючюн деб джаратылгъан болур эдиле. Бир юй болсала- дегендиле сыйлы къартла.Къыз бла джаш да разылыкъларын билдириб,бир юй болгъандыла.

Кёб заман кетгенди андан бери. Орайданы сыфатын адамла къой эсенг, таула - ташла да унутхандыла, джитлигин уа бюгюн да джашайды.Тойда-оюнда, уллу къууанчлада аны аты айтылмай къалмайды.Орайда деб башлайдыла къууанч атламны, орайда айтылыб къыз юйден чыгъады,орайда тртылыб киреди келин да отоугъа…

Текст записан Семеновой Индирой Джотдаевной от Байрамуковой Аминат Борисовны в Республике Карачаево-Черкессии г. Усть-Джегута в августе 2002 г.